Amoebic Encephalitis Death: केरळमधून एक हादरवून टाकणारी धक्कादायक बातमी समोर आली आहे. येथील कोझिकोड जिल्ह्यात केवळ 9 वर्षीय मुलीचा अमीबिक इंसेफेलायटिस या दुर्मिळ आणि जीवघेण्या आजारामुळे मृत्यू झाला आहे. अमिबा नाकातून शरीरात शिरला आणि थेट मेंदूवर आघात करत झपाट्याने संक्रमण पसरलं. परिणामी उपचारादरम्यानच चिमुरडीचा दुर्दैवी अंत झाल्याची माहिती समोर आली आहे.
हा आजार कशामुळे होतो?
तापाच्या साध्या लक्षणांनी सुरुवात झालेला हा आजार इतका भीषण ठरला की केवळ एका दिवसात तिची प्रकृती ढासळली. आरोग्य विभागाच्या माहितीनुसार, हा आजार दूषित गोड्या पाण्यात आढळणाऱ्या नेगलेरिया फाउलेरी अमिबामुळे होतो. अमिबा नाकावाटे शरीरात शिरून थेट मेंदूवर हल्ला करतो आणि मेंदूच्या पेशी नष्ट करत जातो, असं आरोग्य विभागाने सांगितलं.
डॉक्टरांचं म्हणणं काय?
डॉक्टर अविनाश भोंडवे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, “संक्रमण झपाट्याने पसरतं त्यामुळे वेळेत उपचार करणं अवघडं होतं असल्यानेच मृत्यूचं प्रमाण अधिक आहे.”
वर्षभरात चौथा मृत्यू
कोझिकोडमध्ये एका वर्षात या आजारामुळे चौथा मृत्यू झाल्याने भीतीचं वातावरण आहे. आरोग्य विभागाने तलाव, विहिरी आणि इतर जलस्रोतांची तपासणी सुरू केली आहे. तसेच, नागरिकांना दूषित पाण्यात अंघोळ टाळण्याचं आवाहन करण्यात आलं आहे.
खबरदारी घ्या
“दुर्मिळ असला तरी हा आजार जीवघेणा आहे. त्यामुळेच नागरिकांनी खबरदारी घेणं आणि स्वच्छतेकडे विशेष लक्ष देणं हीच काळाची गरज आहे,” असं डॉक्टर अविनाश भोंडवे म्हणालेत.
FAQ
अमीबिक इंसेफेलायटिस म्हणजे काय?
अमीबिक इंसेफेलायटिस, ज्याला प्रायमरी अमीबिक मेनिन्जोएन्सेफलायटिस (PAM) असेही म्हणतात, हा एक अत्यंत दुर्मिळ आणि प्राणघातक मेंदूचा संसर्ग आहे. हा आजार नेगलेरिया फाउलेरी नावाच्या मुक्त-जिवंत अमीबामुळे होतो, जो दूषित गोड्या पाण्यात (उदा., तलाव, नद्या, विहिरी) आढळतो. हा अमीबा नाकावाटे शरीरात प्रवेश करून मेंदूपर्यंत पोहोचतो आणि मेंदूच्या पेशी नष्ट करतो.
या आजाराची लक्षणे कोणती आहेत?
अमीबिक इंसेफेलायटिसची लक्षणे दूषित पाण्याच्या संपर्कात आल्यानंतर 1 ते 12 दिवसांत दिसू लागतात, यामध्ये खालील समाविष्ट आहे: डोकेदुखी
>ताप
>मळमळ आणि उलटी
>मान ताठरलेली
>गंध आणि चव यातील बदल
>गोंधळ, भ्रम, दौरे, संतुलन बिघडणे आणि कोमा
>हा आजार झपाट्याने पसरतो आणि लक्षणे सुरू झालyanंतर 5 ते 18 दिवसांत मृत्यू होऊ शकतो.
या मुलीच्या मृत्यूचे कारण काय होते?
9 वर्षीय मुलीला 13 ऑगस्ट 2025 रोजी ताप आल्याने स्थानिक रुग्णालयात दाखल करण्यात आले. तिची प्रकृती झपाट्याने खालावल्याने 14 ऑगस्ट रोजी तिला कोझिकोड मेडिकल कॉलेज हॉस्पिटलमध्ये हलवण्यात आले, जिथे त्याच दिवशी तिचा मृत्यू झाला. मायक्रोबायोलॉजी प्रयोगशाळेतील चाचण्यांनंतर 15 ऑगस्ट रोजी मृत्यूचे कारण अमीबिक इंसेफेलायटिस असल्याचे निश्चित झाले.
हा आजार कसा होतो?
हा आजार नेगलेरिया फाउलेरी अमीबामुळे होतो, जो दूषित गोड्या पाण्यात (उदा., तलाव, नद्या, गरम झरे, अक्लोरीनेटेड पाणी) आढळतो. हा अमीबा नाकावाटे शरीरात प्रवेश करतो, विशेषत: पोहणे, डुबकी मारणे किंवा दूषित पाण्यात अंघोळ करताना. त्यानंतर तो मेंदूपर्यंत पोहोचतो आणि तीव्र जळजळ आणि मेंदूच्या पेशींचा नाश करतो. हा आजार माणसापासून माणसाला पसरत नाही.
कोझिकोडमध्ये या आजाराचे किती रुग्ण आढळले आहेत?
2025 मध्ये कोझिकोड जिल्ह्यात अमीबिक इंसेफेलायटिसचे हे चौथे प्रकरण आहे. यापूर्वी, मे 2024 मध्ये एका 5 वर्षीय मुलीचा, जून 2024 मध्ये एका 13 वर्षीय मुलीचा आणि जुलै 2024 मध्ये एका 14 वर्षीय मुलाचा या आजारामुळे मृत्यू झाला होता.
या आजाराचा मृत्यूदर किती आहे?
अमीबिक इंसेफेलायटिस हा अत्यंत दुर्मिळ परंतु प्राणघातक आजार आहे, ज्याचा मृत्यूदर 90% पेक्षा जास्त आहे, अगदी उपचार घेतल्यानंतरही. जगभरात फक्त काही रुग्णच यातून वाचले आहेत. केरळमध्ये 2024 मध्ये 19 रुग्णांपैकी 14 जण वाचले, जे लवकर निदान आणि उपचारामुळे शक्य झाले.
