
CPCB New Report On Ganga Yamuna River: उत्तर प्रदेशच्या प्रयागराजमध्ये जगातील सर्वात मोठा धार्मिक मेळा पार पडला. 144 वर्षांनंतर भरलेला महाकुंभ भाविकांच्या रेकॉर्डब्रेक संख्येमुळे जगभरात चर्चेचा विषय ठरला. मनसे अध्यक्ष राज ठाकरेंनी कुंभमेळाच्या मुद्द्यावरुन गंगा नदीच्या प्रदूषणावर सडेतोड भाष्य केले. कुंभमेळ्यात लाखो भाविकांनी गंगास्नान केलं त्यामुळे त्या गंगेचं पाणी कसं पिणार? असं वक्तव्य राज ठाकरेंनी केलं, तसंच देशातील आणि परदेशातील नद्यांच्या स्वच्छतेची तुलना देखील त्यांनी यावेळी केली. महाराष्ट्रात राज ठाकरे यांच्या वक्तव्याची जोरदार चर्चा सुरु असताना दुसरीकडे केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने कुंभमेळा सुरु असताना गंगा-यमुनेचे पाणी कसे होते याचा अहवाल सादर केला आहे. कुंभमेळा सुरु असताना गंगा-यमुनेचे पाणी योग्य होते का? याबाबत CPCB आणि NGT च्या रिपोर्टमध्ये धक्कादायक खुलासा झाला आहे.
गंगा-यमुनेच्या पाण्याची गुणवत्ता तपासणी अहवाल केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने राष्ट्रीय हरित न्यायाधिकरणाला सादर केला आहे. केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने तयार केलेला अहवाल 7 मार्च रोजी राष्ट्रीय हरित न्यायाधिकरण (एनजीटी) च्या वेबसाइटवर अपलोड करण्यात आला आहे. 12 जानेवारीपासून, सीपीसीबीने आठवड्यातून दोनदा पाण्याच्या गुणवत्तेची चाचणी केली. यासाठी तज्ञांची एक समिती तैनात करण्यात आली. गंगा नदीतील पाच आणि यमुना नदीतील दोन ठिकाणांहून नमुने गोळा करण्यात आल्याचे या अहवालात म्हंटले आहे.
पाण्याची गुणवत्ता वेगवेगळ्या दिवशी आणि वेगवेगळ्या ठिकाणी वेगवेगळी होती. त्याच्या pH, विरघळलेल्या ऑक्सिजन (DO), बायोकेमिकल ऑक्सिजन डिमांड (BOD) आणि मल कोलिफॉर्म पातळीमध्ये बदल दिसून आले. पाण्याची गुणवत्ता उत्तरेकडील प्रवाह, पाण्याच्या प्रवाहाचा वेग, नमुना घेण्याचा वेळ, खोली आणि मानवी क्रियाकलाप अशा अनेक घटकांवर अवलंबून असते. म्हणून, एकाच ठिकाणी घेतलेले नमुने संपूर्ण नदी क्षेत्राची स्थिती दर्शवत नाहीत.
17 फेब्रुवारी रोजी प्रसिद्ध झालेल्या अहवालात, सीपीसीबीने म्हटले होते की प्रयागराजमधील गंगा आणि यमुनेचे पाणी आंघोळीसाठी योग्य नाही. 17 फेब्रुवारी रोजीच्या अहवालात गंगा आणि यमुनेच्या पाण्यात विष्ठेच्या कोलिफॉर्म बॅक्टेरियाचे प्रमाण जास्त आढळून आले होते. केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या अहवालात असेही म्हटले आहे की पाण्यात फेकल कॉलिफॉर्मचे प्रमाण प्रति 100 मिली पाण्यात 2,500 युनिट्सपेक्षा खूपच जास्त होते.