पतंजलीचे निसर्ग आणि पर्यावरणावरील प्रेम त्यांच्या विचारसरणीत इतके खोलवर रुजलेले आहेत आज ते त्यांच्या जीवनात अविभाज्य घटक बनले आहेत. पतंजलीने नेहमीच संपूर्ण जीवनासाठी चांगले आरोग्य आणि निसर्गाशी एकरूप राहून जगण्यावर भर दिला आहे. कंपनीच्या हरित मोहिमा, पर्यावरणपूरक पद्धती आणि सेंद्रिय शेतीला प्रोत्साहन देण्यासारखी पावले ही येणाऱ्या पिढ्यांसाठी निसर्गाचे रक्षण करण्याचा आणि पर्यावरणावरील परिणाम कमी करण्याचा प्रयत्न आहे.
पतंजलीचा असा विश्वास आहे की, शाश्वत विकास हे केवळ एक अधिकृत आश्वासन नाही तर ते त्यांच्या संपूर्ण व्यवसाय मॉडेल आणि तत्वज्ञानाचा अविभाज्य भाग आहे. कंपनीचे स्वप्न असे जग निर्माण करणे आहे. जिथे लोक निसर्गाशी एकरूप होऊन राहतील आणि नैसर्गिक उपचारांद्वारे त्यांच्या आरोग्याची पूर्ण काळजी घेऊ शकतील. पतंजलीमध्ये शाश्वतता ही केवळ कॉर्पोरेट जबाबदारी का मानली जात नाही, तर त्याहूनही अधिक काय आहे ते समजून घेऊया?
सनातन संस्कृतीद्वारे जागतिक समस्यांचे निराकरण
पतंजलीच्या विचारसरणीची मुळे आपल्या भारतातील प्राचीन सनातन संस्कृतीत आहेत. येथे, शाश्वतता ही व्यवसायाची रणनीती नाही, तर जगण्याचा एक योग्य मार्ग आहे. स्वामी बाबा रामदेवजी म्हणतात त्याप्रमाणे, ‘जर योग जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनला तर संपूर्ण जीवन बदलून जाते.’ ‘पतंजलीसाठी, शाश्वतता केवळ पृथ्वी आणि नैसर्गिक संसाधनांचे जतन करण्यापुरती मर्यादित नाही. तर यामुळे प्रत्येक मानवाचा चांगला विकास आणि संपूर्ण समाजाला पुढे नेण्यात मदत होईल.
योग आणि आयुर्वेदाचे एक अद्भुत मिश्रण
पतंजलीने आधुनिक काळाच्या गरजांनुसार योग आणि आयुर्वेदासारखे प्राचीन ज्ञान लोकांपर्यंत पोहोचवले आहे. याद्वारे तो लोकांना केवळ फिटनेस फ्रीक बनवत नाही तर मानसिक आणि आध्यात्मिक आरोग्याचे महत्त्व देखील समजावून सांगत आहे. आपल्या कठोर परिश्रमाने, स्वामी रामदेव यांनी योगाला एक असा उद्योग बनवले आहे जो केवळ पैसे कमविण्यापुरता मर्यादित नाही तर लोकांचे जीवन सुधारण्यावर देखील भर देतो. त्याचा दृष्टिकोन सामान्य व्यावसायिकाच्या विचारसरणीपेक्षा वेगळा आहे, जिथे त्याचे ध्येय पैसे कमवणे आणि लोकांचे भले करणे असते.
स्वदेशी उत्पादन
स्वदेशी उत्पादनावर भर देऊन, पतंजलीने केवळ भारतीय अर्थव्यवस्था सुधारली नाही तर लोकांना परदेशी उत्पादनांवरील अवलंबित्वापासून मुक्त केले आहे. स्वतंत्र भारताच्या इतिहासात पतंजली हा पहिला स्वदेशी ब्रँड आहे जो कोट्यवधी घरांपर्यंत पोहोचला. यावरून पतंजलीची व्याप्ती आणि प्रभाव किती व्यापक आहे हे दिसून येते.
स्थानिक ते जागतिक असा प्रवास
पतंजलीचा स्थानिक उत्पादने जागतिक स्तरावर ओळखली जात आहे. स्वामी रामदेव यांचे स्वप्न १०० कोटींहून अधिक घरांमध्ये आणि जगातील १०० हून अधिक देशांमध्ये पोहोचण्याचे आहे. अशाप्रकारे, ते ‘स्थानिक ते जागतिक’ बनवण्याची संकल्पना पूर्ण करत आहेत.
