टिळक आणि मोहम्मद अली जिनांच्या संबंधावर प्रकाश
लोकमान्य टिळक यांना शिक्षा होऊन मंडालेच्या तुरुंगात पाठवण्यात आलं त्यांना शिक्षा ठोठावणारे न्यायाधीश डावर यांना ब्रिटिश सरकारकडून पुरस्कार म्हणून ‘नाइटहूड’ हा खिताब देण्यात आला होता. मोहम्मद अली जिनांना त्या कार्यक्रमाचं निमंत्रण आलं होतं. परंतु त्यांनी ते नाकारलं. टिळकांना शिक्षा ठोठावून न्यायमूर्ती डावर यांनी भारताचे नुकसान केले आहे, असं जिना म्हणाले होते. बॅरिस्टर जिना हे ते टिळकांचे मित्र होते आणि स्वतंत्र विचार करणारे नेते होते, असं आमडेकर म्हणाले. टिळक इग्लंडला गेल्यानंतर पूर्ण बदलले होते. तेथे ते लेबर पार्टीच्या कार्यकर्त्यांना भेटले होते. ब्रिटिश भारतात ज्या पद्धतीने शासन करताएत ते चुकीचे असून भारताची लूट करताएत, समानता, बंधुभाव आणि लोकशाहीच्या तत्वांचा भंग करताएत असं टिळक ब्रिटिश सत्ताधाऱ्यांना म्हणाले होते, असं आमडेकर यांनी सांगितलं. ब्रिटिशांविरुद्ध लढायचं असेल तर भारताकडे तंत्रज्ञान असणे आवश्यक आहे, असं टिळकांना वाटत होतं. त्यांनी नेपाळच्या राजाच्या मदतीने नेपाळमध्ये एके ठिकाणी मशीनगनचा कारखाना स्थापन करण्याची योजना आखली होती, अशी माहिती आमडेकर यांनी सांगितलं.
